Historia

Tradycja naszej szkoły sięga już drugiej połowy XVIII wieku. Początki szkoły stanowią równocześnie początki szkolnictwa w Ustroniu. W kronice Śląska Cieszyńskiego Jana Zahradnika znajdujemy informację, że 15 października 1753 r. przeniesiono do Ustronia działający w Lipowcu sierociniec do nowo wybudowanego domu parterowego przylegającego do kościoła katolickiego św. Klemensa przy ulicy Daszyńskiego. Budynek ten stoi do dnia dzisiejszego. W nowej siedzibie sierocińca rozpoczęto pierwsze w Ustroniu nauczanie, którym objęto wychowanków tej placówki. W zakładzie uczono: religii, czytania, pisania i rachunków. Po zlikwidowaniu sierocińca w budynku utworzono dwuklasową katolicką szkołę parafialną. Jednak ze względu na rozwój Ustronia szkole przybywało uczniów i zaczęło brakować miejsca.

W 1844 r. rozbudowano szkołę katolicką, która otrzymała nowe pomieszczenie w jednopiętrowym budynku koło kościoła katolickiego. W 1869 r. wyszła ustawa szkolna, która zmieniła obraz szkolnictwa. Dotychczas szkoły utrzymywane były przez parafie albo gminy wyznaniowe i miały charakter prywatny pod nadzorem władz administracyjnych. Wydana ustawa szkolna przekształciła dotychczasową szkołę katolicką w szkołę publiczną rozszerzając tym samym w 1870 r. w szkołę trzyklasową, a w 1874 r. w czteroklasową. W roku 1870 przystąpiono do budowy kolejnego budynku szkolnego, który powstał obok kościoła św. Klemensa. Budynek ten po pożarze w latach dziewięćdziesiątych XX w. został wyburzony, a w jego miejsce wybudowano Dom Handlowy. Dzięki staraniom ustrońskiej gminy w latach 1902-1908 wybudowano budynek Szkoły Podstawowej Nr 1 przy Rynku (po przeniesieniu szkoły do nowego budynku mieściło się tam Schronisko Młodzieżowe, później filia Liceum im. M. Kopernika z Cieszyna a obecnie m.in. Miejska Biblioteka Publiczna). Pozwoliło to w sposób radykalny zmienić na korzyść warunki nauki i podnieść stopień organizacyjny szkoły z cztero- do sześcioklasowej. W początkach odrodzonej Polski w 1922 r. do sześcioletniej szkoły ludowej uczęszczało 395 uczniów. Od 1922 r.w budynku szkoły przy Rynku działała już pełna siedmioletnia Szkoła Powszechna Nr 1 i otwierała możliwości podejmowania dalszej nauki w szkołach średnich.
Okres okupacji niemieckiej położył kres polskiemu szkolnictwu i wszystkie szkoły, w tym i ustrońskie, przeszły pod zarząd niemiecki. Jednak już 13 V 1945 r. odbyło się uroczyste otwarcie polskiej szkoły na Rynku. Dzień później rozpoczęły się pierwsze zajęcia. Pierwszym kierownikiem szkoły został Jan Nowak.

Jeszcze w roku 1945 Rada Pedagogiczna i Komitet Rodzicielski postulowali budowę nowej szkoły. Szkoła Podstawowa Nr 1 zajmowała wówczas budynki przy Rynku, Kościele Katolickim oraz pomieszczenia wynajęte od Powszechnej Spółdzielni Spożywców. W starych budynkach pracowano na dwie zmiany: brakowało pomieszczeń dla pracowni, biblioteki, a także Sali gimnastycznej. Ówczesne władze miejskie dążyły do rozbudowy budynku przy Rynku. Jednak pomysł ten został zaniechany, bowiem planowane dobudowanie czterech izb lekcyjnych tylko w niewielkim stopniu mogło poprawić warunki nauki.
W roku 1953 powołano Komitet Budowy Szkoły, któremu przewodniczył Ludwik Hajek. Komitetowi udało się uzyskać 2,5 hektara ziemi pod zabudowę od Zakładów Kuźni, lecz jego dalsze starania dotyczące rozpoczęcia budowy nie przyniosły pożądanych rezultatów i w tych warunkach Komitet zaprzestał działalności. Dopiero Komitet Budowy Szkoły powołany w 1958 r. pod przewodnictwem inż. Henryka Lupinka doprowadził do pozytywnego załatwienia sprawy. Efektem zabiegów była decyzja władz województwa katowickiego o budowie nowej szkoły w ramach akcji „Tysiąc szkół na tysiąclecie Państwa Polskiego”. Ostatecznych pomiarów i ustalenia lokalizacji dokonano w listopadzie 1958r, a prace przygotowawcze rozpoczęto w lipcu 1960 r. Budowę nowej szkoły prowadziło Bielskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego Bielsko Biała pod kierownictwem dyr. Heczki. Ogólny koszt całej budowy wyniósł 7685000 zł i był pokryty ze Społecznego Funduszu Budowy Szkól woj. katowickiego. Społeczeństwo Ustronia a zwłaszcza rodzice na każdy apel ofiarnie włączali się do budowy. Rodzice przepracowali przeszło 4110 godzin wartości 246000 zł, a uczniowie klas VI – VII przepracowali w czynie społecznym przy budowie nowej szkoły 3260 godzin wartości 9780 zł. Pracownicy wszystkich ustrońskich zakładów pracy deklarowali gotówkę i robociznę. Szkoła powstała w wyniku wysiłku całego społeczeństwa.
18 listopada 1960 r. dokonano wmurowania aktu erekcyjnego. Akt erekcyjny został odczytany przez ówczesnego kierownika szkoły Tadeusza Bobkiewicza. Przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego inż. Henryk Lupinek włożył ten akt do urny, zaś jego wmurowania dokonała najdłużej pracująca nauczycielka pani Antonina Grabowska.
Po trzech latach budowy w dniu 17 lutego 1963 r. ze starej szkoły ruszył pochód młodzieży szkolnej, nauczycieli większości społeczeństwa Ustronia ku nowej szkole. W obecności władz partyjnych samorządowych i szkolnych dokonano uroczystego otwarcia nowej szkoły tj. obecnego budynku. Zajęcia w nowej szkole rozpoczęły się 18 lutego1963 r. W dniu jej otwarcia pracowało 15 nauczycieli. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych znaczący przyrost ludności Ustronia spowodował narastające trudności lokalowe szkoły. Jej baza lokalowa okazała się niewystarczająca dla 23 oddziałów klas od pierwszej do ósmej tj. około 600 uczniów i 40 nauczycieli. Dlatego w 1986 r. z inicjatywy rodziców i ówczesnego dyr. szkoły mgr Jana Białonia zawiązał się kolejny Komitet Rozbudowy Szkoły. Na czele Komitetu stanęli: A. Georg, T. Duda, B. Brandys. Rozpoczęto prace nad dobudową nowego skrzydła. Po wybudowaniu fundamentów ze względu na brak środków finansowych prace zostały przerwane. Fundamenty porosły trawą. Ze względu na ogromną ciasnotę szkoły w 1993 r. z inicjatywy pani dyrektor mgr Bogumiły Czyż powołany został kolejny Komitet Rozbudowy Szkoły. W szkole istniało 28 oddziałów i uczyło się około 900 uczniów. Szkoła pracowała na dwie zmiany.

Powołany przez panią dyr. Bogumiłę Czyż-Tomiczek Komitet skupiał rodziców – inżynierów związanych z budownictwem, którzy aktywnie włączyli się w prace na rzecz rozbudowy szkoły. W skład Komitetu między innymi wchodzili: przewodniczący inż. R. Zabdyr zastępca inż. H. Raszka. Komitet Rozbudowy Szkoły ściśle współpracował z Radą Rodziców której przewodniczącym w pierwszych latach był W. Macura, a także z władzami miasta, które popierały i wspierały tę inwestycję. Pani dyr. szkoły mgr B. Czyż szukała i pozyskiwała wielu sponsorów, jak też dużą pomoc uzyskała od władz Rady Miasta i Kuratorium w Bielsku – Białej. W wyniku takich działań prace budowlane ruszyły pełną parą. Pierwotnie skrzydło to miało być przeznaczone dla uczniów klas I-III, natomiast w starym budynku pozostać miały klasy starsze. Budynek ten został oddany w surowym stanie, kiedy w 1999 r. w wyniku reformy oświaty władze miasta zdecydowały o przekazaniu tego budynku na potrzeby tworzącego się gimnazjum, a budynek „Tysiąclatki” nadal służył 6 – klasowej szkole podstawowej. W 2010 r. do szkoły została dobudowana hala sportowa, a kilka lat później na terenach zielonych wokół placówki powstało boisko wielofunkcyjne oraz plac zabaw.

W roku 2019, w wyniku reformy edukacji i powrotu do 8 – klasowych szkół podstawowych,  budynek wybudowany w 1999 r. powrócił do Szkoły Podstawowej nr 1.

Od 1 września 2020 r decyzją Rady Miasta Ustroń Szkoła Podstawowa nr 1 oraz Przedszkole nr 1 tworzą Zespół Szkolno – Przedszkolny nr 1 w Ustroniu.

W okresie międzywojennym i tuż po wojnie szkołą kierował Jan Nowak, następnie w kolejności szkołą zarządzali: Tadeusz Bobkiewicz, Otton Chlebik,  mgr Jan Białoń, mgr Bogumiła Czyż-Tomiczek, mgr Iwona Kulis, a od 2016 r. dyrektorem Szkoły Podstawowej Nr 1 jest mgr inż. Magdalena Herzyk.

W dzieje szkoły wpisali się również wspaniali nauczyciele i wychowawcy, którzy nie szczędzili trudu w nauczaniu i wychowaniu uczniów tej szkoły. Nie sposób jednak wymienić nazwiska wszystkich nauczycieli, którzy przyczynili się do rozwoju szkoły. Przez mury tej szkoły przewinęło się wielu innych wspaniałych nauczycieli, każdy z nich zostawił swój wkład procentujący w zdobywaniu wiedzy przez uczniów. Widocznym efektem pracy nauczyciela są osiągnięcia uczniów których nie brakowało przez wszystkie lata funkcjonowania szkoły. Absolwenci Szkoły nr 1 są dzisiaj lekarzami, prawnikami, dyrektorami, nauczycielami, inżynierami różnych specjalności oraz ludźmi innych zawodów. W gronie absolwentów znajdują się również byli burmistrzowie miasta Ustronia mgr Jan Hanus i mgr Jan Szwarc. Szkoła może poszczycić się bogatym dorobkiem w zakresie olimpiad przedmiotowych, konkursach, zawodach sportowych, a także w aktywnym udziale w życiu kulturalnym i artystycznym miasta.

 W 1995 r. w szkole powstał folklorystyczny zespół dziecięcy „Równica’ prowadzony przez panią Renatę Ciszewską. Zespół zdobył wiele nagród i wyróżnień zarówno w kraju jak i za granicą propagując kulturę naszego regionu i rozsławiając imię naszej szkoły. Obecnie zespół występuje pod nazwą Dziecięca Estrada Regionalna „Równica”.
Dyrekcja i Grono Pedagogiczne Szkoły Podstawowej nr 1 dokłada wszelkich starań, aby podtrzymać i kontynuować bardzo dobre tradycje szkoły w zakresie kształcenia i wychowania uczniów.